♥ Ritim bozukluğu (aritmi) nedir?
Kalbimiz dakikada ortalama 60–100 kez düzenli atar. Eğer kalp çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz atıyorsa buna “ritim bozukluğu” denir.
Bazen birkaç saniyelik olur, bazen kalıcı hale gelir. Her ritim bozukluğu tehlikeli değildir ama bazıları hayatı tehdit edebilir.

♥ Belirtiler nelerdir?

• Kalp çarpıntısı (göğüste “kuş kanat çırpıyor” hissi)
• Düzensiz veya güçlü nabız atışları
• Baş dönmesi, bayılma hissi
• Göğüs ağrısı veya sıkışma
• Nefes darlığı
• Yorgunluk veya halsizlik
  Bu belirtiler aralıklı da olabilir, sürekli de.

♥ Ritim bozukluğu neden olur?
En sık nedenler şunlardır:

• Yüksek tansiyon, kalp yetmezliği veya kalp krizi sonrası kalp dokusunda hasar
• Tiroid hastalıkları
• Aşırı stres, kafein, alkol veya bazı ilaçlar
• Doğuştan gelen elektriksel sistem bozuklukları
• Kalp kapağı hastalıkları veya genetik yatkınlık

♥ Ritim bozukluğu çeşitleri nelerdir?
Tipleri çok fazla olmakla birlikte birkaç ana grup vardır:

• Atrial fibrilasyon (AF): Kalbin kulakçıkları çok hızlı ve düzensiz atar. En sık görülen kalıcı ritim bozukluğudur.
• Ventriküler taşikardi / fibrilasyon: Kalbin karıncıkları çok hızlı atar — acil durumdur.
• Supraventriküler taşikardi: Özellikle genç yaşlarda görülen kalp hızının çok yükselmesiyle karakterize bir ritim bozukluğudur. Süre ve sıklık değişkendir.
• Bradikardi: Kalbin çok yavaş atması (örneğin dakikada 40’ın altına düşmesi).
• Ekstrasistol: Arada bir erken kalp atımı hissi (çoğu zaman zararsızdır). Kulakçıktan veya karıncıktan kaynaklanabilir. Karıncık erken vurularının sık olması bazen ani kalp durmasına veya kalp büyümesine neden olabilir.

♥ Tanı nasıl konur?

• Elektrokardiyografi (Kalp grafisi) (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini gösterir (temel testtir).
• Holter: 24–72 saat boyunca taşınabilir. Kaldığı süre boyunca kalp ritmi izlenir.
• Ekokardiyografi: Kalbin yapısı ve kas gücü değerlendirilir.
• Kan testleri: Tiroid testleri, elektrolit ve ilaç düzeyleri kontrol edilir.
• Gerekirse elektrofizyolojik çalışma (EFÇ): Ritmi bozan odağın tam yeri belirlenir. Kasıktan lokal anesteziyle kalbin içine gönderilen kateterler ile ritim bozukluğu ortaya çıkarılmaya çalışılıp doğuştan gelen veya sonradan beliren odaklar varsa bunlar ortaya konur.

♥ Tedavi nasıl planlanır?
Aritminin tipi, sıklığı ve hastanın genel durumuna göre değişir.
Amaç: Ritmi düzeltmek, kalp hızını kontrol etmek ve pıhtı oluşumunu önlemek.
Tedavi genellikle üç adımda değerlendirilir:

• İlaç tedavisi
• Girişimsel tedavi (örneğin ablasyon)
• Cihaz veya cerrahi tedaviler (kalp pili, ICD vb.)

♥ İlaç tedavisi neleri içerir?

• Ritmi düzenleyen ilaçlar (antiaritmikler): Kalp atımını yavaşlatır veya düzene sokar.
• Kalp hızını kontrol eden ilaçlar: Özellikle atriyal fibrilasyonda beta bloker, kalsiyum kanal blokeri, digoksin gibi ilaçlar.
• Kan sulandırıcılar: Pıhtı riskini azaltır (özellikle atriyal fibrilasyonda felç riskini önlemek için çok önemlidir). Klasik aspirinden daha kuvvetli kan sulandırıcılar kullanılmalıdır.
  Doktorun önerdiği ilaçlar kişiye özel olmalıdır; doz ayarını kendi başına değiştirmemek gerekir.

♥ Ablasyon nedir, ne zaman yapılır?
Eğer ilaçlarla kontrol sağlanamıyorsa, ritim bozukluğuna neden olan bölge “ablasyon” denen işlemle yakılarak devre dışı bırakılır.

1. Kateter denilen ince tellerle kasıktan kalbe ulaşılır.
2. Hedef bölgeye radyofrekans ile ısı enerjisi veya soğutma kateterleri ile dondurma enerjisi uygulanır.
3. Çoğu zaman işlemle genellikle kalıcı çözüm sağlanır. Atriyal fibrilasyon gibi ritim bozukluklarının ablasyonunda yıllık başarı oranı yaklaşık %65-70 civarındadır.
4. Bazı ritim sorunlarında ilaç tedavisine gerek olmadan direk ablasyon önerilebilir. Bazılarında ise öncelikle ilaç tedavisi denenip, ilaç başarısız olursa ablasyon yapılabilir.

♥ Cihaz tedavileri ne zaman gerekir?

1. Kalp pili (pacemaker): Kalp hızı çok yavaşsa (bradikardi).
2. ICD (şok cihazı): Hayati tehlike taşıyan hızlı ritimlerde (örneğin ventriküler taşikardi).
3. CRT (resenkronizasyon pili): Kalp yetmezliğiyle birlikte ritim bozukluğu varsa 3 kablolu şok pili
   Bu cihazlar kalp atımını düzenler, gerektiğinde otomatik olarak müdahale eder.
   

♥ Kendini korumanın yolları nelerdir?

• Düzenli kalp kontrollerini aksatmamak
• Sigara, alkol ve fazla kafeinden uzak durmak.
• Stresi yönetmek, düzenli uyku almak
• Tansiyon, şeker, kolesterol gibi riskleri kontrol altında tutmak.
• Nabzını ara sıra kendin de ölçmeyi öğren — erken fark etmek hayat kurtarabilir!